W latach 1914-1983 naród polski przeżył dwie wojny światowe, odbudowę niepodległego państwa, klęskę wrześniową 1939 r., koszmar okupacji hitlerowskiej, wyzwolenie spod okupacji i rewolucję socjalistyczną. Obszar państwa ulegał zmianom. Zmieniał się także skład narodowy i społeczny mieszkańców Polski. Zmienił się charakter kraju. Wydarzenia te dokonywały się niezwykle szybko. Stanowiły one i nadal stanowią przedmiot żywego zainteresowania całego społeczeństwa, a także opinii zagranicznej. Powstała już obszerna literatura historyczna poświęcona temu okresowi. Pisano dużo tak w Polsce jak i za granicą zarówno na temat II Rzeczypospolitej, okupacji hitlerowskiej jak i Polski Ludowej. Przez wiele lat toczono ostre spory przede wszystkim o genezę i charakter II Rzeczypospolitej. W ostatnich latach spory te toczą się już głównie o Polskę Ludową.