Yaşamlar — I (Theseus ve Romulus • Likurgus ve Numa • Solon ve Poplicola)
Description:... Yaşamlar’da Plutark tarihçi olmaktan çok ahlakçıdır. Bir Platonist olarak, tarihsel karakterleri insanın ideal karakteri karşısında, evrensel bir insan doğası karşısında ölçer, ve kendi klasik karakteri gereği insanın ve insanlığın özsel olarak ussal doğasına güçlü bir inancı vardır. Platonik bakış açısından, Duyunç, türe, erdem değerlerinin hırs, türesizlik ve erdemsizlik ile kavgalarının topluluk yaşamının dinamiğini belirlediği bir dönemin dingin, iyimser ve insanlığa saygı duyan bir çözümlemesini üretir.
Plutark’ın toplu yapıtlarının ilk yayımı 13 ciltten oluşan ve daha iyi elyazmalarına dayandığı için öncellerinden daha iyi bir metin sunan 1572 Paris yayımıdır. İki cilt olarak düzenlenen 1624 Paris yayımı textus receptus olarak ölçün düzenlemedir ve bu Türkçe çeviride de sayfalama bu yayımdaki sıralamayı izler. Daha sonra 12 ciltte 1774-82 Leipzig, 6 ciltte 1809-14 Paris, ve 5 ciltte 1852-55 Leipzig yayımları üretildi.
1559’da Koşut Yaşamlar’ın Jacques Amyot tarafından yapılan ve Fransa Akademisi tarafından tanınan Fransızca çevirisi çıktı. Sir Thomas North 1579’da Yaşamlar’ın İngilizce çevirisini özgün Yunanca’dan değil ama bu son Fransızca çeviriden yaptı. Shakespeare Coriolanus, Jül Sezar ve Antony ve Kleopatra için bu çeviriyi kullandı. 1683’te Dreyden çok sayıda çevirmenin başına geçerek onlara Yaşamlar’ın ‘Dreyden çevirisi’ olarak bilinen çevirisini yaptırdı. Kendi katkısı yalnızca Önsöz ve Plutark’ın Yaşamı ile sınırlı kaldı. İngilizce’ye ilk akademik Yunanca çeviri John ve William Langhorne kardeşler tarafından yapıldı ve 1770’te yayımlandı. North çevirisine göre yavan ve renksiz görülen bu çeviriden sonra, Arthur Hugh Clough ‘Dreyden çevirisi’ üzerine yedi yıl süren bir düzeltme ve iyileştirme çalışmasını üstlendi ve ürün 1859’da Boston’da yayımlandı. Varolan en iyi İngilizce çeviri olarak kabul edilir.
Show description