İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ ..................................................................................................... V
KISALTMALAR .............................................................................. VII
GİRİŞ ...................................................................................................... 10
BİRİNCİ BÖLÜM
İNSAN HAKLARI KAVRAMINA GENEL BİR BAKIŞ
I.İNSAN HAKLARI, TEMEL HAKLAR VE İLGİLİ KAVRAMLAR ............... 14
A. GENEL ÇERÇEVESİYLE İNSAN HAKLARI ................................... 14
B. HAK, HÜRRİYET VE ÖZGÜRLÜK KAVRAMLARININ İNCELENMESİ
............................................................................................... 16
C. TEMEL HAKLAR VE ÖDEVLER .................................................. 21
1. Temel Haklar ve İlgili Kavramlar ............................................ 21
2. Eşitlik İlkesi ................................................................................ 23
3. Temel Ödevler ........................................................................... 28
D. İNSAN HAKLARI İLE TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER ARASINDAKİ
İLİŞKİ .............................................................................................. 30
II.İNSAN HAKLARININ DÜŞÜNSEL TEMELLERİ .................................... 32
III.İNSAN HAKLARININ TARİHİ GELİŞİMİ ............................................. 43
IV.İNSAN HAKLARININ SINIFLANDIRILMASI ....................................... 52
A. JELLİNEK`İN STATÜ HAKLAR AYRIMI ....................................... 52
B. KAREL VASAK`IN ÜÇ KUŞAK AYRIMI ....................................... 57
C. HAKLARIN DİĞER KATEGORİLER ÜZERE SINIFLANDIRLMASI .. 64
V. İNSAN HAKLARININ ANAYASALARA GEÇİŞİ ................................... 68
A. GENEL OLARAK ...................................................................... 68
B. İLK ANAYASALAR VE BİRİNCFİ KUŞAK HAKLARIN
ANAYASALARDA DÜZENLENMESİ .................................................. 70
IV
C. İKİNCİ KUŞAK HAKLARIN ANAYASALARDA YER ALMASI ......... 75
D. HAK VE HÜRRİYETLERİN ANAYASALARDAKİ YERİ VE ONLARIN
KULLANIM USULLERİ ...................................................................... 77
İKİNCİ BÖLÜM
TÜRK ANAYASACILIĞINDA TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER SİSTEMİ
I. TÜRK ANAYASA TARİHİNDE TEMEL HAK VE HÜRRİYETLERİN
GELİŞİMİ ................................................................................................ 87
A. ANAYASALARDAN ÖNCE TEMEL HAKLARIN YER ALDIĞI
BELGELER ....................................................................................... 87
1. Sened-i İttifak ............................................................................ 87
2. Gülhane Hatt-ı Hümayunu ...................................................... 90
3. Islahat Fermanı ......................................................................... 93
B. KANUN-İ ESASİ`E GÖRE TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER SİSTEMİ ..
............................................................................................... 95
C. 1921 ANAYASASI DÖNEMİNDE TEMEL HAK VE HÜRRİYETLERİN
DURUMU ..................................................................................... 103
D. 1924 ANAYASASI`NA GÖRE TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER
SİSTEMİ ........................................................................................ 105
1. Anayasa`nın Temel Hak ve Hürriyetler Anlayışı
................. 105
2. Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlanmasında Basit Yasa
Kaydı ................................................................................................. 109
E. 1961 ANAYASASI`NA GÖRE TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER
SİSTEMİ ........................................................................................ 112
1. Anayasa`nın Temel Hak ve Hürriyetler Anlayışı
................. 112
2. Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlanmasında Nitelikli Yasa
Kaydı ................................................................................................. 118
3. Olağanüstü Hallerde Temel Hak ve Hürriyetlerin
Sınırlanması ...................................................................................... 123
V
II. 1982 ANAYASASI`NA GÖRE TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER SİSTEMİ
............................................................................................................. 125
A. ANAYASA`NIN İNSAN HAKLARI, TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER
ANLAYIŞI ...................................................................................... 125
B. TEMEL HAK VE HÜRRİYETLERİN SINIRLANMASI ................... 134
1. Olağan Dönemlerde Temel Hak ve Hürriyetlerin
Sınırlanması ...................................................................................... 134
2. Sınırlamanın Sınırları .............................................................. 137
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
AZERBAYCAN ANAYASACILIĞINDA TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER
SİSTEMİ
I. AZERBAYCAN ANAYASACILIĞINDA BAĞIMSIZLIKTAN ÖNCE TEMEL
HAK VE HÜRRİYETLERİN DURUMU ........................................... 159
A. AZERBAYCAN HALK CUMHURİYETİ DÖNEMİNDE TEMEL HAK
VE HÜRRİYETLER .......................................................................... 159
B. SOVYETLER DÖNEMİİNDE TEMEL HAK VE HÜRRİYETLER ..... 165
1. Azerbaycan SSC Anayasacıllığına Genel Bakış
.................... 165
2. 1978 Azerbaycan SSC Anayasasında Hak ve Hürriyetler
.. 168
II. 1995 ANAYASASI VE TEMEL HAK VE HÜRRİYETLERİN
BAĞIMSIZLIKTAN SONRAKİ DURUMU ................................... 177
A. 1995 ANAYASASI .................................................................. 177
1. Azerbaycan Anayasası’na Genel Bakış
................................ 177
2. 1995 Anayasası’nda Temel Hak ve Hürriyetlere Ait Genel
Hükümler .......................................................................................... 179
3. Temel Hak ve Hürriyetlerin Anayasal Rejimi
...................... 183
4. Anayasa ile Düzenlenen Temel Hak ve Hürriyetler Kataloğu
.
.................................................................................................. 189
5. Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlanması
............................. 195
VI
B. NAHÇIVAN ÖZERK CUMHURİYETİ (NÖC) ANAYASASI`NDA HAK
VE HÜRRİYETLERİN DÜZENLENMESİ ............................................ 198
III. TÜRKİYE VE AZERBAYCAN DEVLETLERİNİN TEMEL HAK VE
HÜRRİYETLER SİSTEMLERİNİN ANAYASA HUKUKU AÇISINDAN
KARŞILAŞTIRILMASI .................................................................... 202
A. GENEL DEĞERLENDİRME ..................................................... 202
B. TEMEL HAK VE HÜRRİYETLERİ KORUMA MEKANİZMALARI .. 217
C. TEMEL HAK VE HÜRRİYETLERİ KORUMA MEKANİZMASI
OLARAK ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU YOLU ..... 218
1. Genel Olarak ........................................................................... 218
2. Türkiye`de Anayasa Mahkemesi`ne Bireysel Başvuru Yolu
....
.................................................................................................. 222
3. Azerbaycan`da Anayasa Mahkemesi`ne Bireysel Başvuru
Yolu .................................................................................................. 230
SONUÇ ................................................................................................. 237
KAYNAKÇA .......................................................................................... 246