Polski Trybunał Konstytucyjny na tle porównawczym
Description:... Polski Trybunał Konstytucyjny został utworzony w latach osiemdziesiątych. Od jego powołania do uchwalenia Konstytucji z 1997 r., podlegał znaczącym zmianom o charakterze normatywnym oraz spowodowanymi przeobrażeniami politycznymi w kraju. Miał on duże znaczenie w procesie demokratyzacji oraz kształtowania podstawowych zasad ustrojowych. Trybunał Konstytucyjny jest organem sądowym, rozstrzygającym spory na podstawie obowiązującego prawa, wykorzystującym przepisy procedury sądowej i sprawującym wymiar sprawiedliwości w szczególnym zakresie. Od innych organów wymiaru sprawiedliwości odróżnia go podstawa wydawanych orzeczeń, które mogą dotyczyć nie tylko ustaw zwykłych, ale także zapisów konstytucji. Jego podstawowym zadaniem jest sprawowanie kontroli zgodności prawa z konstytucją.
Istnienie Trybunału Konstytucyjnego w polskim systemie organów państwowych spowodowało, iż zaczęto interesować się instytucjami analogicznymi w innych krajach. Można zauważyć wyraźny rozwój procedur, instytucji powołanych ku ochronie zapisów konstytucyjnych. Najważniejszą rolę odgrywają jednak sądowe formy tej ochrony. Może ona być sprawowana przez sądy lub specjalnie ku temu powołane organy. W państwach europejskich w przeważającej większości ochronę sprawują trybunały konstytucyjne. Różnią się one od siebie materialną treścią regulacji, wpływem politycznym na ich działalność oraz mechanizmami organizacyjnymi.
Poniższa praca przedstawia zagadnienia związane z historią Trybunału Konstytucyjnego w Polsce, jego obecnym kształtem oraz porównaniem z innymi organami tego typu, w wybranych państwach europejskich. Dla lepszego ukazania wybranego tematu pierwszy rozdział poświęcony został wydarzeniom historycznym, mającym szczególne znaczenie dla powstania sądów konstytucyjnych na świecie. Bogate doświadczenia w niektórych systemach prawnych pomogły ukształtować dobre rozwiązania w państwach o krótszej tradycji sądownictwa konstytucyjnego. Dalsza część niniejszej pracy zawiera omówienie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym w Polsce Rzeczypospolitej Ludowej, która była pierwszym aktem normatywnym regulującym ową kwestię i wprowadzającym ten organ do polskiego systemu prawnego. Następnie poruszono tematykę obowiązującej ustawy, w której unormowano organizację, właściwość oraz inne kwestie związane z funkcjonowaniem Trybunału Konstytucyjnego. Kolejnym punktem pracy jest przywołanie kilku wybranych trybunałów europejskich, co miało pokazać jak funkcjonują one w innych krajach i czym różnią się od naszego rodzimego wzorca.
Niniejsze opracowanie ma na celu przybliżenie tematyki związanej z Trybunałem Konstytucyjnym w Polsce oraz odpowiedzenie na pytania, jakie są analogie odnośnie podobieństwa porządku konstytucyjnego omówionych państw,czy istnieje zbieżność zakresu działania opisanych trybunałów oraz jakie są akceptowane przez nie systemy wartości. Istotną sprawą będzie także ocena rozwoju Trybunału Konstytucyjnego na przestrzeni lat.
Show description