Een studie in het kader van de herdenking van de 300e sterfdag (18 juli 2021) van Jean-Antoine Watteau (1684-1721).
De inhoudsopgave op de eerste twee pagina's bevat aanklikbare titels om naar de diverse onderdelen te gaan.
Via het aangeboden bestandsformaat (PDF) is de studie op trefwoorden doorzoekbaar.
Doel van deze studie is inzicht te verschaffen in de tekentechnieken die Watteau toepaste.
Daarbij is zijn levensloop kort geschetst, zijn de plaatsen waar hij heeft geleefd en gewerkt gevisualiseerd.
Historische bronnen van kunstenaars uit Nederland, Frankrijk en Duitsland over de praktijk van het tekenen en van natuurkundigen over rood tekenkrijt komen aan bod.
Vakgenoten spreken zich uit over het maken van rood tekenkrijt tekeningen. Watteau komt daarbij ook zelf aan het woord.
Critici buigen zich over de werkwijze van Watteau.
Handelaren en 'amateurs' benoemen de factoren die de aantrekkingskracht van zijn werk in hun tijd bepalen.
Eigenschappen van papier als drager, kenmerken van rood natuurkrijt, handige hulpmiddelen en gereedschappen passeren de revue.
Tenslotte worden ook schema's die in de tekeningen van Watteau herkenbaar zijn behandeld.
Zoveel mogelijk is via links naar internetbronnen extra verdieping beschikbaar.
Er is dus bewust afgezien van voet- en eindnoten.
Een korte lijst van standaard(plaat)werken uit de afgelopen jaren sluit de studie af.
INHOUDSOPGAVE:
Rood Tekenkrijt in het eerste kwart van de 18e eeuw
Tekentechniek
Krijttekentechniek in de periode voor, tijdens en na Watteau
Academische opleiding in de tijd van Watteau
Watteau en zijn verblijfplaatsen, leermeesters en werkgevers, beschermheren en vrienden
Publicaties (22) van theoretici, tijdgenoten, critici en liefhebbers (over de periode1643-1874)
Techniek is meer dan materiaal
Papier
- Keuze van papiersoort, tint van het papier en het formaat
- Bepalen van de bovenzijde van een blad (gevergeerd) tekenpapier
- Getint papier
- Vochtig papier voor tegendruk of contre-épreuve bij een rood krijt tekening
Krijtstiften
- Krijtstiften zagen en slijpen
- Krijtstiften rollen van “deeg”, crayons artificiëlles
- Krijtstiften: tekening gemaakt met natuurkrijt of kunstkrijt?
- Krijtstiften selecteren op kleur en hardheid
- Krijtstiften: opzet en uitwerking tekening
Hulpmiddelen en gereedschappen bij het tekenen met houtskool, krijt en grafiet op papier
Watteau werkte bij het maken van zijn tekeningen met:
Hanteringswijzen en schema’s
“...andere 'arceringen' vervaagd met lichte wassingen en nauwelijks zichtbare krijtstreken...”
“...de vrijheid van zijn handschrift...”
“...plasticiteit en proportionering...”
“...de lichtheid van toets...”
“...een verfijndheid in de profielen van de hoofden...”
“...plaatsing van de figuren...”
“...kapsels...”
“...zijn voorliefde om ze (de vrouwenhoofden) te omhullen...”
“...het karakter van de figuren...”
“...het karakter van de composities...”
“...de geest die er heerst...”
“...verfijndheid, bevalligheden, speelsheid, juistheid, natuurlijkheid, expressiviteit...”
Enkele vaktermen
Overige geraadpleegde literatuur