MÜBADELE İŞLERİ VE AZINLIKLARIN DURUMU (1923-1933)
TBMM Tutanaklarında Atatürk Dönemi (1923-1938)
Description:... Osmanlı hakimiyeti altında yaşayan toplumlardan birisi de İmparatorluğun geneline yayılmış olan ve özellikle şimdiki Yunanistan ve Ege Bölgesi’nde yoğunlaşan Rumlardı. 19. yüzyılda etkisini yoğun olarak hissettiren bağımsızlık hareketlerinden etkilenen Rumlar, Osmanlı Devleti’ne karşı ayaklanmış ve ilerleyen dönemde büyük devletlerin de desteğiyle hakimiyet alanlarını sürekli olarak genişletmişlerdir. Yunan Ordusunun İzmir’e ayak basmasından itibaren yaklaşık dört yıl süren Yunan işgali, Anadolu’nun en verimli ve zengin topraklarına sahip olan Batı Anadolu’da ciddi sıkıntıları da beraberinde getirmiştir. Batı Anadolu’nun kent, kasaba ve köylerinde Türkler için zor ve meşakkatli, Rum azınlık için ise rahat ve ihtişamlı günler başlamıştı. Büyük Taarruz ve Büyük Zafer neticesinde Yunan işgali tarihe gömülmüş ve Yunan Ordusu Türk yurdunu terk etmek zorunda kalmıştır. Her hezimetin bir bedeli olduğundan, Yunan ordusunun ve politikacılarının sebep olduğu hezimetin bedelini Anadolu Rumları ödemek zorunda kalmıştır. Lozan Konferansı görüşmeleri sırasında Türkiye ve Yunanistan anlaşmış ve Batı Trakya’daki Türkler ile İstanbul’daki Rumların mübadele kapsamı dışında tutulmasını öngören “Yunan ve Türk Halklarının Mübadelesine İlişkin Sözleşme ve Protokol” imzalanmıştır. Bu sözleşme, tarihte ilk defa örneği görülen resmi ve zorunlu bir göç belgesi niteliğindedir.
Show description