Prawne i praktyczne aspekty podpisu elektronicznego
Description:... Pierwszym aktem regulującym zagadnienie podpisu elektronicznego była uchwalona pod koniec XX wieku ustawa stanu Utah. W USA pierwotnie inicjatywa spoczywała w rękach parlamentów stanowych, gdyż ustawa federalna pojawiła się dopiero w październiku 2000r. Pierwszym krajem europejskim posiadającym w swym systemie prawnym ustawę o podpisie elektronicznym były Niemcy, które uregulowały tę materię ustawą, z 1997 roku, jednak w 2001 roku dokonano uchwalenia zupełnie nowej ustawy by sprostać wymaganiom stawianym przez prawo unijne. Obecnie ustawą prawną jest ustawa przyjęta przez Komisję do spraw Międzynarodowego Prawa Handlowego ONZ, tworzącą modelowe prawo handlu elektronicznego. Na tej ustawie opierają się dyrektywy obowiązujące w Unii Europejskiej zobowiązujące kraje członkowskie UE do uchwalenia odpowiednich aktów prawnych regulujących kwestię podpisu elektronicznego i handlu elektronicznego. Również kraje pretendujące do członkostwa w UE, w ramach dostosowywania systemów prawnych do ustawodawstwa unijnego są zobligowane do przyjęcia rozwiązań opartych na dyrektywie. Warto dodać, że także Rosja posiada stosowne uregulowania w tej dziedzinie. Polska ustawa o podpisie elektronicznym weszła w życie 16 sierpnia 2002 roku i zgodnie z zaleceniami prawa unijnego jest neutralna technologicznie.
Podpis elektroniczny to nowy sposób potwierdzania autentyczności dokumentu i tożsamości nadawcy. Znajduje on zastosowanie w kontaktach z administracją publiczną, sądownictwem, bankami a w szczególności przy podpisywaniu umów na odległość. Jego użycie wprowadza znaczne zmiany nie tylko w relacjach między osobami fizycznymi i prywatnymi przedsiębiorcami, ale także w sferze publicznoprawnej. Wszyscy, bowiem z niecierpliwością oczekujemy na dzień, w którym kolejki do Urzędów Skarbowych, czy innych Instytucji, pójdą w zapomnienie. Podpis elektroniczny będzie szczególnie użyteczny dla przedsiębiorców, trudno sobie, bowiem wyobrazić udogodnienie bardziej ułatwiające prowadzenie interesów. Dzięki podpisowi elektronicznemu o wiele prościej uzyskamy środki na rozwój firmy, prościej skontaktujemy się z urzędem lub bankiem. Ustawa z dnia 18 września 2001 roku o podpisie elektronicznym jest jednym z pierwszych kroków do realizacji naszych marzeń. Organa administracji publicznej mają 4 lata na przygotowanie procedur umożliwiających internetowy kontakt z urzędem. Już od stycznia 2003 roku I Urząd Skarbowy w Krakowie zaoferował swoim podatnikom rozliczenia internetowe (przez 365 dni w roku i 24 godziny na dobę). Dzięki ustawie każdy właściciel bezpiecznego podpisu elektronicznego będzie mógł zawierać umowy i "składać" dokumenty bez wychodzenia z domu. Ustawa wprowadza do polskiego prawa wiele zmian, ale zarazem wiele pytań pozostawia bez odpowiedzi. Czym zatem jest podpis elektroniczny, na czym polega jego stosowanie i gdzie można go kupić?. Odpowiedzi na te oraz wiele innych pytań zostaną przedstawione w niniejszej pracy.
Celem pracy jest omówienie prawnych i praktycznych zasad działania podpisu elektronicznego oraz wskazanie korzyści, kosztów oraz możliwych problemów z nim związanych.
W rozdziale pierwszym, zdefiniowano pojęcie podpisu elektronicznego oraz scharakteryzowano jego funkcje i zasady działania. Wyjaśniono, na czym polega złożenie podpisu elektronicznego oraz jakie etapy składają się na ten proces. Przedstawiona została rola kluczy prywatnego i publicznego w tworzeniu sygnatury elektronicznej. Rozdział pierwszy zawiera również analizę technik kryptograficznych stosowanych na potrzeby e-podpisu, której celem jest odpowiedź na pytanie o zakres pewności i bezpieczeństwa podpisu elektronicznego dziś i w najbliższej przyszłości.
W rozdziale drugim, przedstawiono podpis elektroniczny w świetle prawa, między innymi zostały pokazane różnice między e-podpisem a podpisem własnoręcznym. Scharakteryzowano skutki prawne, jakie niesie ze sobą podpis elektroniczny. Rozdział drugi wyjaśnia pojęcia takie jak np. certyfikat, usługodawca certyfikacyjny, przedstawiono ich działalność, obowiązki i odpowiedzialność.
Rozdział trzeci opisuje praktyczne wykorzystanie podpisu elektronicznego, jego zastosowanie w administracji publicznej, w bankach i w urzędach. Przedstawiono także definicje podpisu elektronicznego stosowane w różnych krajach świata, które porównano i wskazano podobieństwa w stosunku do polskiej definicji podpisu elektronicznego.
W niniejszej pracy korzystano ze źródła, które samo w sobie jest powodem stworzenia podpisu elektronicznego, a mianowicie Internetu. Zamieszczono tam wiele opracowań, które w różnym stopniu dotykają istoty omawianej problematyki. Wśród wykorzystanych materiałów, szczególna rolę odgrywa polska ustawa o podpisie elektronicznym. Korzystano również z ustaw innych krajów. Do pracy dołączono szereg tablic i rysunków, które stanowią między innymi opracowanie własne.
Show description